NedXis zet zich in om ambities voor de zorg te vertalen naar uitvoerbare activiteiten voor ICT-leveranciers

Digitale gegevensuitwisseling tussen patiënten en zorgverleners, en zorgverleners onderling, gebeurt meer dan ooit. Inmiddels bestaan er veel landelijke ontwikkelingen om die uitwisseling te stimuleren en standaardiseren. Zoveel zelfs dat er een spanningsveld is ontstaan tussen ambities en uitvoerbaarheid. NedXis, de belangenvereniging van ICT-leveranciers in de eerstelijnszorg, zet zich proactief in om dat spanningsveld op te lossen. In dit artikel leest u hoe NedXis dat doet.

Landelijke ontwikkelingen rondom de digitale uitwisseling van gegevens tussen zorgverleners en patiënten stapelen zich in rap tempo op. Alleen al de komst van de Wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) levert enorm veel actiepunten voor ICT-leveranciers op. “Zoveel zelfs dat leveranciers van informatiesystemen in de zorg ze onmogelijk allemaal tegelijk kunnen uitvoeren”, stelt Sander de Jong, algemeen voorzitter van NedXis. “Een belangrijke taak van NedXis is om in gesprek te blijven met alle betrokkenen en zo een goede balans te vinden tussen de torenhoge ambities en een reële uitvoerbaarheid.”

Overleggen stimuleren en coördineren

NedXis is in 2015 in het leven geroepen om de belangen van ICT-leveranciers in de eerstelijnszorg te behartigen. De tien aangesloten leveranciers ontwikkelen en beheren informatiesystemen voor 95 procent van de huisartsen en apotheken in Nederland. NedXis zet zich onder andere in om gezamenlijke standaarden voor gegevensuitwisseling op te stellen. Zo coördineert de vereniging het overleg tussen de leveranciers en de programmaleiding van het programma Ontsluiten van Patiëntengegevens uit de Eerstelijnszorg in Nederland (OPEN). Daarnaast stimuleert en coördineert NedXis overleggen over digitale gegevensuitwisseling met partijen als het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), zorgverzekeraars en beroepsverenigingen.

Gezamenlijke stem

“Via NedXis krijgen leden een gezamenlijke stem in de overleggen met alle partijen, zonder de onderlinge concurrentie te verliezen”, benadrukt De Jong. “Essentieel in de gesprekken is het stellen van prioriteiten en aandacht voor invulling van de randvoorwaarden. Er is zoveel te doen dat we duidelijke keuzes moeten maken over de volgorde daarvan. Daarnaast maken we ons hard voor structurele financiering vanuit de overheid en zorgverzekeraars. Op dit moment is er nog vaak sprake van projectfinanciering, die een gedeelte van de kosten dekt. Dat is voor leveranciers onwenselijk, omdat we moeten investeren in kennis en mensen. Dat zijn zaken die we na afronding van een project nog steeds moeten financieren, bijvoorbeeld voor onderhoud en doorontwikkeling van de software.”

Begeleiding van COVID-vaccinatieproces

De belangenvereniging is opgedeeld in drie vakgroepen: Huisartsenzorg, Farmacie en Algemene Zaken. Iedere vakgroep behandelt actuele onderwerpen die spelen binnen het betreffende vakgebied. “De vaccinaties tegen COVID-19 hebben binnen onze vakgroep nu onze grootste aandacht”, vertelt Peter Smithjes, voorzitter van de vakgroep Huisartsenzorg. “Het RIVM vroeg vorig jaar onze hulp bij het stroomlijnen van het vaccinatieproces. We realiseerden toen in korte tijd specificaties voor huisartsinformatiesystemen rondom het uitnodigen en selecteren van mensen voor vaccinaties en het registreren van prikken. Dat deden we in goed overleg met VWS, de diverse beroepsverenigingen en het RIVM. We hebben daar ook niet-leden bij betrokken, om ervoor te zorgen dat alle huisartsen in Nederland goed konden vaccineren.”

De partijen hebben al enkele maanden wekelijks afstemming over het verloop van de vaccinaties. Smithjes: “Ik ben trots op hoe we er samen zo snel voor hebben gezorgd dat huisartsen op een juiste manier kunnen vaccineren. Zo zie je dat we als NedXis veel kunnen bereiken met voldoende focus en zorgvuldigheid. Natuurlijk blijven de langetermijnonderwerpen ook in ons vizier, zoals de programma’s OPEN, Dossieroverdracht, Met spoed beschikbaar en het nieuwe medicatieproces.”

VIPP Farmacie binnen drie jaar naar succes

Binnen de farmacie is het Versnellingsprogramma informatie-uitwisseling patiënt en professional voor de farmacie (VIPP Farmacie) het heetste hangijzer. “De VIPP Farmacie is goedgekeurd door VWS en moet nu worden uitgevoerd”, vertelt Theo Peters, voorzitter van de vakgroep Farmacie. “De taak van NedXis is vooral het proces goed afstemmen. Dan heb je het over de implementatie en het gebruik van medicatiestandaarden in apotheken, het ontsluiten van medicatiegegevens naar de PGO – oftewel de persoonlijke patiëntenomgeving – en de implementatie van een nieuw medicatiebewakingssysteem in apotheken. We willen dat dit programma voor alle betrokkenen binnen drie jaar een succes is.”
Naast VIPP Farmacie is de vakgroep bezig met de Falsified Medicines Directive (FMD), een Europese regelgeving om medicijnvervalsingen tegen te gaan. “De meeste softwareleveranciers hebben al veel geïnvesteerd om te voldoen aan die regelgeving”, legt Peters uit. “Vanuit NedXis proberen we samen met de gebruikersverenigingen een sterk front te vormen om ervoor te zorgen dat de overheid en zorgverzekeraars de beschikbare gelden ook daadwerkelijk vrijgeven.”

Aantal NEN-normeringen beperken

Vakgroep Algemene Zaken richt de meeste aandacht op algemene wetgeving, in het bijzonder op de Wegiz-wet. Een belangrijk onderdeel van deze wet is dat het behalen van nationale normen (NEN) verplicht kan worden voor leveranciers. “Ons doel is om het certificeringsproces zo efficiënt mogelijk te laten verlopen”, zegt Robert van Wijk, voorzitter van de vakgroep Algemene Zaken. “We willen voorkomen dat leveranciers in de toekomst non-stop audits moeten afleggen. Dat remt immers innovatie en vooruitgang. Daarom zijn we aangesloten bij diverse NEN-commissies. Daar pleiten we voor het opstellen van een duidelijk certificeringsstelsel, zodat een leverancier slechts twee of drie certificaten nodig heeft en daarmee voldoende is afgedekt. Ons standpunt daarin is inmiddels duidelijk bij de NEN, ook zijn er veel vragen in de Kamer gekomen over de Wegiz. We houden de verdere ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.”

Hoe eerder betrokken, hoe beter

Dankzij een ferme grip op de grote hoeveelheid actuele ICT-onderwerpen binnen de huisartsenzorg en de farmacie kan NedXis alle ambities behapbaar maken. “Hoe eerder we kunnen meedenken over de realisatie van deze onderwerpen, hoe meer kans we hebben om ervoor te zorgen dat ambities worden waargemaakt”, stelt algemeen voorzitter De Jong. “Op die manier behartigen we de belangen van onze leden, en belangrijker nog: zo werken we allemaal constructief aan betere en duurzame zorg.”